اقدام پژوهی مشکلات یادگیری درس ریاضی در دانش آموزان متوسطه شامل ۲۰ صفحه word قابل ویرایش و آماده شده برای تحویل فوری می‌باشد. این اقدام‌پژوهی شامل مقدمه، توصیف وضع موجود، جمع آوری داده ها و شواهد در دوبخش و راه حل‌هایی برای رسیدن به نتیجه مطلوب است همچنین در پایان منابع و مآخذ این اقدام پژوهی ذکر شده است. همچنین برای سهولت استفاده نسخه PDF اقدام‌پژوهی هم برای دانلود اضافه شد، در ادامه بخشی از این اقدام پژوهی را مشاهده می‌کنید.
پیشتر اقدام پژوهی‌هایی با موضوعات مختلف دیگر نیز برای دانلود ارائه کرده بودیم که میتوانید از اینجا برای بررسی و دانلود آن‌ها اقدام بفرمایید.
مقدمه
در جامعه کنونی، خوب زیستن نیازمند توانایی‌های انتخاب‌گری، استدلال، تصمیم‌گیری و حل مسأله است. آموزش و پرورش، رسالتی بزرگ، در ایجاد چنین توانایی هایی در افراد جامعه بر دوش دارد. از دیدگاه برنامه‌ریزان، ریاضیات یکی از مواد درسی است که آموزش و فراگیری آن در جهت انجام دادن چنین رسالتی ضروری است. ریاضیات همواره جز مواد درسی همه‌ی دوره‌های تحصیلی در همه‌ی نظام‌های آموزش رسمی جهان بوده است. متعارف‌ترین توجیه برای وجود ریاضی در برنامه آموزش عمومی و همگانی این است که “ریاضیات به انسان فکر کردن را می‌آموزد”. پرورش قدرت تفکر و خلاقیت، حداقل انتظاری است که از آموزش ریاضی مد نظر است و این خود بیانگر نقش ویژه‌ای است که این درس باید در پرورش توانایی‌های ذکر شده در دانش‌آموزان ایفا کند. این مهم حاصل نمی‌شود مگر این که آموزش ریاضیات “رشد توانایی حل مسأله” را سرلوحه برنامه‌های آموزشی خود قرار دهد (لوری و وایتلند[۱]، ۲۰۰۰، لوکانگلی و کورنولدی[۲]، ۱۹۹۷).
توصیف وضعیت موجود
چند سالی است که در کلاس‌های دوره متوسطه پسرانه به تدریس درس ریاضی مشغولم. در این مدت کلاس درس ریاضی من مثل اکثر کلاس‌های درس ریاضی، چندان پر نشاط و فعال نبود. طبق معمول در هر جلسه درسی از ریاضی تدریس می‌شد و از دانش‌آموزان خواسته می‌شد در صورت داشتن وقت کافی مسائل مربوط به درس در کلاس و در غیر این صورت در خانه نوشته و حل شود. در هر صورت پس از حل تمرین‌ها توسط دانش‌آموزان از آن‌ها خواسته می‌شد که پای تخته بیایند و مسائل را خودشان حل کنند و از دیگران نیز خواسته می‌شد که به دقت مراحل، حل تمرین را زیر نظر داشته باشند ولی معمولاٌ مشاهده می‌شد که دانش‌آموز یا قادر به حل تمرین نمی‌باشد که در این صورت از دانش‌آموزان دیگر خواسته می‌شد تمرین مورد نظر را حل کنند و یا این که حل تمرین کاملاٌ حفظ شده بود و دانش‌آموز قادر به ارائه دلیل کافی در مراحل، حل تمرین نبود و همچنین دانش‌آموزان دیگر در طی حل تمرین وقت خود را صرف حفظ کردن تمرین بعدی می‌کردند که در صورتی که از آنان خواسته شود پای تخته بیایند از حل تمرین بعدی عاجز نباشند.
به هر طریق این کلاس معمولاٌ با فعالیت‌های مؤثر و یادگیری کم اکثر دانش‌آموزان طی می‌شد. این وضعیت برای من و دانش‌آموزان خوش‌آیند نبود. تصمیم گرفتم تا آن جایی که می‌توانم در این وضعیت تقریباٌ نامطلوب کلاس درس ریاضی تغییر و تحولی ایجاد کنم.
برای این کار فکر کردم بهتر است از خود دانش‌آموزان بپرسم که چرا کلاس درس ریاضی به سمت حفظ مطالب پیش می‌رود، تا این که این کلاس، کلاسی استدلالی باشد؟ چرا دانش‌آموزان از درک مطالب ریاضی و خصوصاٌ حل مسائل غیرمعمولی ریاضی عاجزند؟ و … تصمیم گرفتم این کار را در کلاس درس ریاضی جبرانی در یکی از مدارس شروع کنم. یک روز پس از تدریس و حل تمرین‌های درس قبل تصمیم گرفتم موضوع را با دانش‌آموزان در میان بگذارم. رو به آن‌ها کردم و گفتم می‌خواهم موضوعی را با شما مطرح کنم چند لحظه‌ای گذشت، کلاس آرام شد و همه سکوت کردند. از دانش‌آموزان خواستم تا خود را آماده کنند و در بحثی که من موضوع آن را مطرح می‌کنم شرکت نمایند.
گفتم: بچه‌ها! هم چنان که شما می‌دانید کلاس درس ریاضی معمولاٌ بازده خوبی از نظر یادگیری ندارد و در آن یادگیری استدلالی کمتر اتفاق می‌افتد و بیشتر دانش‌آموزان مطالب ریاضی را حفظ می‌نمایند. من فکر کردم بهتر است نخست موضوع را با خود شما در میان بگذارم و خواهش کنم درباره‌ی پرسشی که مطرح می‌کنم فکر کنید و نظرتان را روشن و دقیق بیان کنید. تعیین نظرهای منطقی شما، ما را در بهبود وضعیت فعلی کلاس ریاضی یاری می‌کند.
از چهره‌ی اکثر دانش‌آموزان پیدا بود که بسیار علاقه‌مند به شرکت در این بحث هستند. گفتم: بچه‌ها! پرسش من از شما این است: چرا به درس ریاضی توجه نمی‌شود؟ و چرا حل مسائل ریاضی توسط عده زیادی از دانش‌آموزان حفظ می‌گردد؟ خواهش می‌کنم فکر کنید و بعد جواب دهید. میتوانید پیش از پرداختن به پاسخ، مطالب‌تان را یادداشت کنید و بعداٌ نظرتان را اعلام کنید. اقدام پژوهی چگونه مشکلات آموزشی ریاضی را برطرف نمودم
برخی از دانش‌آموزان دست بلند کردند و خواستند که نظرشان را اعلام کنند.
پس از دادن چند دقیقه فرصت، نظر دانش‌آموزان را پرسیدم. سخنان درست و نادرست بسیاری گفته شد. خلاصه‌ی آن چه گفته شد به این شرح بود:
۱-از دوره‌ی ابتدایی ریاضی به خوبی تدریس نشده و مفاهیم ابتدایی ریاضی برای دانش‌آموزان جا نیفتاده است.
۲-بسیاری از معلمان راه و روش درست تفهیم مطالب ریاضی را نمی‌دانند.
۳-حل بعضی از مسائل ریاضی سخت و دور از ذهن دانش‌آموزان است.
اکثر مطالب را یادداشت نمودم و با دانش‌آموزان قرار گذاشتم پس از این گاهی درباره‌ی نحوه‌ی بهبود تدریس درس ریاضی صحبت کنم و راه‌هایی که به نظر هر کس می‌رسد را بیان کند تا بتوانیم به نتیجه‌ای برسیم. من هم قول دادم علاوه بر آنان از منابع دیگر، اطلاعاتی نیز گردآوری کنم.
گر چه در نظرهای دانش‌آموزان واقعیت‌های بسیار تلخی دیده می‌شد، احساس کردم برای پیدا کردن راه حل مناسب، لازم است از منابع آگاه و موثق‌تر اطلاعاتی را جمع‌آوری کنم.
گردآوری اطلاعات (شواهد ۱)
برای این که بتوانم درباره‌ی پرسشی که مطرح کرده بودم اطلاعات دقیق‌تری به دست آورم تصمیم گرفتم علاوه بر نظرات دانش‌آموزان، موضوع را با همکارانم (که صاحب نظر هستند) در میان بگذارم.
در یک زنگ تفریح موضوع را با چند تن از همکاران در میان گذاشتم برخوردهای متفاوت و ضد و نقیض داشتند. برخی علاقه‌ای به بحث مطرح شده نشان ندادند. برخی هم علاقه‌مند نشان دادند. به هر حال تلاش کردم زمینه‌ی کار را فراهم کنم و از همکارانی که علاقه‌مندتر و آماده‌تر هستند کمک بگیرم.
قرار گذاشتم یک روز پایان وقت کلاس در مدرسه بمانیم و راجع به موضوع، بحث کنیم. همکاران علاقه‌مند قبول کردند زمان را تعیین کردیم و در آن جلسه موضوع بی‌علاقگی و حفظ مطالب ریاضی را مطرح کردم. بحث طولانی شد. هر یک از همکاران نظر خودشان را اعلام کردند. تلاش کردم نکات عمده‌ی حرف‌های دوستان منتقد را یادداشت کنم. مطالب بسیاری مطرح شد و یادداشت قابل توجهی تهیه کردم.
برخی از مطالب شبیه نظرهای دانش‌آموزان و برخی دیگر اساسی‌تر. روی هم اندیشه‌ها در یک جهت و کارشناسانه بود..
با توجه به مطالب مطرح شده در این جلسه توسط همکاران و همچنین بیان نظرات دانش‌آموزان در کلاس تصیمم بر آن شد که روش تدریس سنتی کنار گذاشته شود و روش‌های فعال و جدید مورد استفاده قرار گیرد. ولی این که چه روشی انتخاب شود کار بسیار سختی بود. به همین منظور در این جلسه تصمیم گرفته شد که من به مطالعه‌ی روش‌های موجود بپردازم و یا به سراغ اساتید دانشگاه بروم و از آنان کمک بگیرم.
یادم آمد که قبلاٌ مطلبی در مورد نقش راهبردهای خودتنظیمی در حل مسائل ریاضی خوانده‌ام. به سراغ آن مطلب در فصلنامه علمی-پژوهشی نوآوری آموزشی رفتم و مقاله‌ای با عنوان “بررسی نقش راهبردهای خودتنظیمی در حل مسائل ریاضی دانش‌آموزان” یافتم. چند باری مقاله را مرور نمودم تا مراحل استفاده از راهبرد خودتنظیمی برای خودم جا بیفتد. در همین حال متوجه شدم که می‌توانم از راهنمایی‌های اساتید دانشگاه استفاده نمایم. به سراغ ایشان رفتم و طی چند جلسه بحث و مشاوره از نظرات ایشان در رابطه با همین موضوع استفاده کردم. اقدام پژوهی چگونه مشکلات آموزشی ریاضی را برطرف نمودم
تجزیه و تحلیل اطلاعات
پس از مطالعه اسناد و مدارک، بحث‌ها و مقالات، اطلاعات حاصل از این فرآیند مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اشکالات و کاستی‌های کلاس درس ریاضی تا اندازه‌ای مشخص شد. به نظر آمد که می‌توانم طی چند جلسه توضیح و آموزش فراشناخت در یادگیری و خودتنظیمی دانش‌آموزان را برای تقویت و استفاده از خودتنظیمی در حل مسائل خصوصاٌ مسائل غیر معمولی آماده کنم. خلاصه‌ی یافته‌های حاصل از تجزیه و تحلیل به شرح زیر مدون شد.
خلاصه‌ی یافته‌های اولیه
علل حفظ کردن و یادگیری کم و تقریباٌ غیر مؤثر درس ریاضی به این شرح بود:
برای مطالعه ادامه اقدام پژوهی لطفا آنرا دانلود بفرمایید
مشاهده و دانلود اقدام پژوهی
آسنا
2018-11-26 at 11:08 ق.ظ
ممنون از زحمات شما