نماز مسافر و شکیات نماز
مسافر بايد نماز ظهر و عصر و عشا را با هشت شرط شکسته بجا آورد، يعنى دو رکعت بخواند: شرط اول: آنکه سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعى نباشد.
١٢٧٢ کسى که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است اگر رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد بايد نماز را شکسته بخواند بنابر اين اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد بايد نماز را تمام کند.
١٢٧٣ اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد بايد نماز را شکسته بخواند چه همان روز و شب بخواهد برگردد يا غير آن روز و شب.
١٢٧٤ اگر سفر، مختصرى از هشت فرسخ کمتر باشد يا انسان نداند که سفر او هشت فرسخ استيا نه، نبايد نماز را شکسته بخواند و چنانچه شک کند که سفر او هشت فرسخ استيا نه، در صورتى که تحقيق کردن برايش مشقت دارد بايد نمازش را تمام بخواند و اگر مشقت ندارد بنابر احتياط واجب بايد تحقيق کند که اگر دو عادل بگويند، يا بين مردم معروف باشد که سفر او هشت فرسخ است نماز را شکسته بخواند.
١٢٧٥ اگر يک عادل خبر دهد که سفر انسان هشت فرسخ است بنابر احتياط واجب بايد نماز را هم شکسته بخواند و هم تمام بخواند و روزه بگيرد و قضاى آن را هم بجا آورد.
١٢٧٦ کسى که يقين دارد سفر او هشت فرسخ است اگر نماز را شکسته بخواند و بعد بفهمد که هشت فرسخ نبوده بايد آن را چهار رکعتى بجا آورد و اگر وقت گذشته قضا نمايد.
١٢٧٧ کسى که يقين دارد سفرش هشت فرسخ نيست يا شک دارد که هشت فرسخ هستيا نه، چنانچه در بين راه بفهمد که سفر او هشت فرسخ بوده اگر چه کمى از راه باقى باشد بايد نماز را شکسته بخواند، و اگر بعد از تمام خواندن نماز فهميد سفرش هشت فرسخ بوده بنابر اقوى بايد نماز را دوباره شکسته اعاده نمايد و در صورتى که وقت گذشته باشد بايد بنابر احتياط واجب نماز را دوباره قضا نمايد.
١٢٧٨ اگر بين دو محلى که فاصله آنها کمتر از چهار فرسخ است چند مرتبه رفت و آمد کند اگر چه روى هم رفته هشت فرسخ شود بايد نماز را تمام بخواند.
١٢٧٩ اگر محلى دو راه داشته باشد يک راه آن کمتر از هشت فرسخ و راه ديگر آن هشت فرسخ يا بيشتر باشد چنانچه انسان از راهى که هشت فرسخ است به آنجا برود بايد نماز را شکسته بخواند و اگر از راهى که هشت فرسخ نيست، برود بايد تمام بخواند.
شكهايى كه نماز را باطل مى كند
مسأله 1265: شكهايى كه نماز را باطل مى كند به اين شرح است: اوّل: شك در شماره ركعتهاى نماز دو ركعتى، مانند نماز صبح و نماز مسافر، ولى شك در شماره ركعتهاى نماز مستحب دو ركعتى و نماز احتياط، نماز را باطل نمى كند. دوم: شك در شماره ركعتهاى نماز سه ركعتى. سوم: در نماز چهار ركعتى شك كند يك ركعت خوانده يا بيشتر. چهارم: در نماز چهار ركعتى، پيش از تمام شدن سجده دوم، شك كند دو ركعت خوانده يا بيشتر. پنجم: شك بين دو و پنج، يا دو و بيشتر از پنج. ششم: شك بين سه و شش، يا سه و بيشتر از شش. هفتم: شك در اصل ركعتهاى نماز كه نداند، چند ركعت خوانده است. هشتم: شك بين چهار و شش، يا چهار و بيشتر از شش، پيش از تمام شدن سجده دوّم، ولى اگر بعد از سجده دوم شك بين چهار و شش، يا چهار و بيشتر از شش براى او پيش آيد، بنابر احتياط بنابر چهار بگذارد و نماز را تمام كند و بعد از نماز، دو سجده سهو بجا آورد و نماز را نيز، دوباره بخواند.
مسأله 1266: اگر يكى از شكهاى باطل براى انسان پيش آيد، مى تواند نماز را به هم بزند و يا به قدرى فكر كند كه صورت نماز به هم بخورد يا از پيدا شدن يقين يا گمان نااُميد شود.
شكهايى كه نبايد به آن اعتنا كرد
مسأله 1267: شكهايى كه نبايد به آن اعتنا كرد، به اين شرح است: اوّل: شك در چيزى كه محل بجا آوردن آن گذشته است، مانند اينكه در ركوع، شك كند حمد را خوانده يا نه. دوم: شك بعد از سلام نماز. سوم: شك بعد از گذشتن وقت نماز. چهارم: شك كثيرالشك، يعنى كسى كه زياد شك مى كند. پنجم: شك امام در شماره ركعتهاى نماز، در صورتى كه مأموم شماره آن را بداند. و همچنين شك مأموم در صورتى كه امام شماره ركعتهاى نماز را بداند. ششم: شك در نماز مستحب.
شكهايى كه نبايد به آن اعتنا كرد
