برنامه هسته ای ایران
برنامه هستهای ایران در سال ۱۳۵۳ با تأسیس سازمان انرژی اتمی ایران و امضای قرارداد ساخت نیروگاه اتمی بوشهر شکل جدی به خود گرفت. ایران در سال ۱۹۵۸، به عضویت آژانس بینالمللی انرژی اتمی (I.A.E.A) درآمده بود و در سال ۱۹۶۸، پیمان عدم تکثیر سلاحهای هستهای (N.P.T) را امضا کرده و در سال ۱۹۷۰ آن را در مجلس شورای ملی به تصویب رساندهبود.
در سال ۲۰۰۲ میلادی، سازمان مجاهدین خلق ایران در حال ساخت بودن دو مرکز هستهای جدید در ایران را که طبق قرارداد پادمان، ایران وظیفهای برای افشای آنها نداشت، فاش کرد. و پس از آن در دستور کار آژانس بینالمللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفته و به بروز بحرانهایی در روابط ایران و جامعه بینالمللی منجر شد.
در تاریخ ۹ فوریهٔ سال ۲۰۰۳ میلادی محمد خاتمی، رئیس جمهور وقت ایران، خبر از تهیهٔ سوخت هستهای توسط متخصصین ایرانی برای نیروگاههای هستهای ایران داد و در آوریل سال ۲۰۰۶ محمود احمدینژاد رئیسجمهور وقت ایران، اعلام کرد که ایران موفق به غنیسازی اورانیوم به میزان ۳٫۵ درصد شدهاست. در تاریخ ۲۶ بهمن ۱۳۹۰ ( ۱۵ فوریه ۲۰۱۲ ) ایران از ساخت میله سوخت هسته ای با غنای ۲۰ درصد و بارگذاری آن در رآکتور تحقیقاتی ۵ مگا واتی تهران خبر داد.
بنا به گفته خبرگزاری رویترز، پس از گذشت ۳ دهه از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، بسیاری از ایرانیان، بهخصوص جوانان، علاقهشان به انقلاب اسلامی را از دست دادهاند اما برنامهی هستهای کشورشان همچنان برایشان غروربرانگیز است.
طبق گزارش نیویورک تایمز آمریکا و اسرائیل آزمایشهایی در مرکز هسته ای دیمونا برای خرابکاری در مسیر تلاش های ایران برای ساخت بمب انجام دادند ایران بارها اذعان کرده که رویکرد تقابل با برنامه اتمی این کشور به نتیجه نمیرسد و کشورهای غربی باید توانایی اتمی ایران را بپذیرد.
عضویت ایران در آژانس
ایران در سال ۱۹۵۸، به عضویت آژانس بینالمللی انرژی اتمی (I.A.E.A) درآمد و در سال ۱۹۶۸، پیمان عدم تکثیر سلاحهای هستهای (N.P.T) را امضا کرد و در سال ۱۹۷۰، آن را در مجلس شورای ملی به تصویب رساند.
پرچم آژانس بینالمللی انرژی اتمی
استفاده از انرژی هستهای در دوران سلطنت محمدرضا شاه پهلوی مطرح شد و با ایجاد سازمان انرژی اتمی ایران آغاز پروژه راکتور اتمی بوشهر و مشارکت مالی ایران در طرحهای فناوری سوخت اتمی فرانسه شروع شد.
برنامه ایران در سال ۱۹۷۴ این بود که در عرض بیست سال، چرخه کامل سوخت را بومی کرده و بیست و سه هزار مگاوات برق را از طریق ۲۲ نیروگاه هستهای تامین نماید.
ساخت نیروگاه اتمی بوشهر
قرارداد ساخت نیروگاه اتمی بوشهر در تاریخ آذر/دی ۱۳۵۳ (نوامبر ۱۹۷۴) منعقد و کار به وسیله شرکت آلمانی کرافت ورک اونیون (KWU) آغاز شد، محل ساخت آن در تاریخ اردیبهشت/خرداد ۱۳۵۴(May ۱۹۷۵) در ۱۸ کیلومتری جنوب بندر بوشهر بین دو روستای هلیله و بندرگاه انتخاب شده، در تاریخ تیر/مرداد ۱۳۵۴ (ژوئیه ۱۹۷۵) کار ساختمانی آن آغاز شد و در ۱۴ تیر ۱۳۵۵ (۴ ژوئیه ۱۹۷۶) قرارداد فی مابین به امضای نهایی رسید.
در تاریخ ۱۸ دی ماه ۱۳۷۳ قرارداد تکمیل و راهاندازی واحد یک نیروگاه اتمی بوشهر به صورت مشارکتی بین ایران و روسیه منعقد گردید و در مرداد ۱۳۷۷ بار دیگر این قرارداد مورد بازبینی کلی قرار گرفت و ساخت نیروگاه به صورت کلید در دست به شرکت Atom Stroy Export روسیه محول شد و قرار بود تا آغاز سال ۲۰۰۰ به پایان برسد. این موعد نزدیک به ۱۰ سال است که به طور مداوم و به دلایل مختلف به تاخیر میافتد. بنا به گفته مقامات رسمی ایران قرار بود این نیروگاه در میانه سال ۲۰۰۹ به بهره برداری صنعتی برسد.
اولین راکتور تحقیقاتی ایران
آمریکا در سال ۱۹۶۷، اولین رآکتور تحقیقاتی ۵ مگاواتی آب سبک را به ایران فروخت و شرکت آمریکایی (AMF)، این رآکتور را در دانشگاه تهران نصب و راهاندازی کرد. در این راستا، راکتور ۵ مگاواتی دانشگاه تهران در امیرآباد توسط آمریکائیان تاسیس گردید.
سازمان انرژی اتمی ایران
در سال ۱۳۵۳، محمدرضا پهلوی، سازمان انرژی اتمی ایران (A.F.O.I) را تأسیس کرد و دکتر اعتماد، به ریاست آن منصوب شد.
توقف در ساخت نیروگاه بوشهر
در سال۱۳۵۷ با پیروزی انقلاب، عملیات ساخت این نیروگاهها از جانب کشورهای غربی متوقف، و در طول جنگ ایران و عراق تاسیسات موجود چندین بار مورد حمله هوایی عراق قرار گرفت، که در اثر آن آسیبهایی به تجهیزات و ساختمانهای موجود وارد شد.
نمونهای از تبلیغات رسانهای درباره برنامه هستهای ایران در دهه ۵۰ خورشیدی؛ این روزنامه به بیان نقش زنان در برنامه هستهای ایران پرداختهاست.
از سرگیری مجدد ساخت نیروگاه بوشهر
بعد از روی کار آمدن ولادیمیر پوتین وی تلاش کرد سیاست مستقلی از آمریکا برای کشورش تدارک ببیند. از این رو درصدد برقراری مجدد رابطه با کشورهایی برآمد که روسیه سالها از آنها فاصله گرفته بود. از این رو بعد برقراری مجدد روابط دیپلماتیک با ایران، روسیه به همکاری در پروژههای عمرانی ایران علاقمند شد که یکی از مهمترین آنها نیروگاه بوشهر بود و پوتین دستور به همکاری برای ادامه ساخت نیروگاه اتمی بوشهر را صادر کرد. این پروژه اساس همکاریهای در حوزه انرژی ایران و روسیه را تشکیل داد.
افشای وجود تاسیسات اتمی ایران
در اوت ۲۰۰۲ ‘ گروهی از مخالفین خارج از کشور حکومت معروف به شورای ملی مقاومت ایران اقدام به انتشار گزارشی نمود که در آن از وجود تاسیسات غنیسازی نطنز و آب سنگین اراک اطلاعاتی منتشر شده بود.[۱۲] با آنکه نخستین بار این گروه خبر فعالیت پنهانی مراکز هستهای ایران را به جهان مخابره کرد، نیویورک تایمز مینویسد که تلاشهای سرویسهای اطلاعاتی آمریکا، انگلیس، و اسراییل منجر به کشف این مرکز در سال ۲۰۰۲ شد که بعدها این خبر به گروه ناراضی ایرانی درز کرد.
تعلیق برنامههای اتمی
در زمان دولت هشتم ایران، این دولت حاضر به پذیرش چند توافقنامه شد که به تدریج کلیه فعالیتها و مطالعات مرتبط با دانش اتمی در ایران را به حالت تعلیق در آورد.
توافقنامه سعدآباد
این توافقنامه در ۲۹ مهر ۱۳۸۲ برابر با ۲۱ اکتبر ۲۰۰۳ به امضا رسید و به موجب آن از تأسیسات اتمی ایران بازرسیهای گستردهای به عمل آمد و فعالیتهای مرتبط با غنیسازی اورانیوم نیز در ایران متوقف شد.
در این مذاکرات ریاست هیئت ایرانی را حسن روحانی و کمال خرازی بر عهده داشتند. ریاست هیئت اروپایی را هم دومینیک دو ویلپن، جک استراو و یوشکا فیشر وزیران خارجه سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان بر عهده داشتند.
توافقنامه بروکسل
این توافقنامه در ۴ اسفند ماه ۱۳۸۲ برابر با ۲۳ فوریه ۲۰۰۴ به امضا رسید و ایران متعهد شد ساخت و آزمایش سانتریفیوژهای مورد نیاز برای غنیسازی را متوقف کند و اقدام به ساخت قطعات یدکی سانتریفیوژهای موجود در آن زمان را نیز تعلیق کند.
در این مذاکرات ریاست هیئت ایرانی بر عهده حسن روحانی و ریاست هیئت اروپایی بر عهده خاویر سولانا بود.
اتم برای صلح
توافقنامه پاریس
این توافقنامه در ۱۴ نوامبر ۲۰۰۴ برابر با ۱۷ بهمن ۱۳۸۲ در پاریس بین ایران و سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان به امضا رسید و به موجب آن ایران به عنوان اقدامی داوطلبانه در جهت اعتمادسازی -و نه به عنوان یک تعهد قانونی – پذیرفت که کلیه فعالیتهای مربوط به غنیسازی و بازفرآوری مانند ساخت، تولید، نصب، آزمایش، سرهمبندی و راهاندازی سانتریفیوژهای گازی، و فعالیتهای مربوط به جداسازی پلوتونیم را متوقف کند و در عوض اتحادیه اروپا سعی در پذیرش ایران در سازمان تجارت جهانی نماید.
نماینده مذاکرهکننده ایران سیروس ناصری به همراه سفیران وقت ایران در پاریس، لندن و برلین بودند.
از سرگیری غنیسازی
پس از توافقنامه پاریس در سال اول فعالیت دولت نهم جمهوری اسلامی ایران، ایران اعلام کرد تعلیق داوطلبانه غنیسازی به پایان رسیده است و با فک پلمب، فعالیتهای UCF اصفهان را تحت نظارت آژانس ادامه میدهد. همچنین ایران در ژانویه ۲۰۰۶ در حضور بازرسان آژانس بینالمللی انرژی هستهای تأسیسات مجتمع تحقیقاتی هستهای نطنز را نیز فک پلمب کرد، اما شورای امنیت در مارس همان سال به ایران یک ماه فرصت داد تا فعالیتهای هستهای خود را متوقف کند.
در آوریل ۲۰۰۶ دانشمندان ایرانی موفق به تولید چرخه کامل سوخت هستهای در مقیاس آزمایشگاهی شدند و ایران به کشورهای عضو باشگاه اتمی پیوست. شورای امنیت در ژوئیه ۲۰۰۶ قطعنامه ۱۶۹۶ را تصویب کرد که خواستار تعلیق غنیسازی اورانیوم در ایران بود. شورای امنیت در دسامبر همان سال قطعنامه ۱۷۳۷ را تصویب کرد که بیشتر فعالیتهای تجاری، مالی، صنایع موشکی و هستهای ایران را براساس بند ۴۱ فصل هفتم منشور ملل متحد، هدف قرار داده بود. این قطعنامه نخستین سند بینالمللی حقوقی بود که فعالیتهای هستهای ایران را بهعنوان تهدیدی علیه صلح و ثبات منطقهای معرفی میکند. تهران با تأکید بر بند ۴ معاهده انپیتی این اتهامات را غیر مستند میخواند و خواستار رفتار غیر تبعیضی با فعالیتهای اتمی این کشور بود.
گروه ۱+۵ در راستای ادامه فشار بر توقف برنامه اتمی ایران، قطعنامههای ۱۷۴۷، ۱۸۰۳ و ۱۸۳۵ را نیز تصویب کردند؛ بر اساس این قطعنامهها محدودیتهای مالی بر شرکتها و افراد وابسته به سپاه پاسداران و سازمان انرژی اتمی افزایش یافته بود.
اهداف
اولین تلاشهای ایران برای دستیابی به فناوری هستهای به سال ۱۳۳۵ بازمیگردد. در ۱۴ اسفندماه این سال موافقت نامهای یازده مادهای میان ایالات متحده آمریکا و ایران راجع به استفادههای غیرنظامی از انرژی هستهای به امضاء نمایندگان دو دولت رسید.به موازات این موافقت نامه، انستیتو علوم هستهای که تحت نظارت سازمان مرکزی پیمان سنتو بود از بغداد به تهران منتقل شد و دانشگاه تهران، مرکزی را تحت عنوان مرکز اتمی دانشگاه تهران برای آموزش و پژوهش هستهای پایه گذاری نمود.
در همین راستا آیزنهاور، رئیس جمهور ایالات متحده، به منظور پیشبرد سیاستهای هستهای خود که با عنوان اتم برای صلح شهرت داشت با فروش یک راکتور کوچک تحقیقاتی به ایران موافقت کرد. بهره برداری از این راکتور ۵ مگاواتی در سال ۱۳۴۶؛ که با ۵۸۴/۵ کیلوگرم سوخت اورانیوم بسیار غنی شده ۹۳ درصد (که تا سال ۱۳۵۷ از طرف آمریکا تأمین میگردید) کار میکرد سرآغاز فعالیتهای هستهای ایران بهشمار میآید.
به دنبال این اقدامات قراردادهای متعددی میان ایران و ایالات متحده آمریکا (در سالهای ۱۹۷۴، ۱۹۷۵، و پنج قرارداد در سال ۱۹۷۶)، جمهوری فدرال آلمان (۱۹۷۵، ۱۹۷۶، و ۱ مارس ۱۹۷۸ به منظور اکتشاف اورانیوم)، فرانسه (۱۹۶۹، دو موافقتنامه در سال ۱۹۷۴، ۱۹۷۵ و ۱۹۷۷ )، کانادا (۱۹۷۲)، هند (۱۹۷۶)، استرالیا (۱۹۷۷) و انگلستان (۱۹۷۵ ) با هدف اکتشاف معادن، تربیت نیروی انسانی، تهیه تجهیزات و ساخت و توسعه تاسیسات و نیروگاههای هستهای به منظور تولید انرژی هستهای منعقد گردید.
دستیابی ایران به فناوری هستهای
در تاریخ ۹ فوریهٔ سال ۲۰۰۳ میلادی محمد خاتمی، رئیس جمهور وقت ایران، خبر از تهیهٔ سوخت هستهای توسط متخصصین ایرانی برای نیروگاههای هستهای ایران داد.
در آوریل ۲۰۰۶ ایران اعلام کرد که موفق به غنیسازی اورانیوم به میزان ۳٫۵ درصد شدهاست. در اکتبر ۲۰۰۶ ایران اعلام کرد که آبشار دوم مرکزگریزهای گازی خود را راهاندازی کرده و در آن به غنیسازی اورانیوم پرداختهاست. محمود احمدینژاد عصر روز سهشنبه ۲۲ فروردین ۱۳۸۵ در تالار کتابخانهٔ دانشکدهٔ علوم رضوی در مشهد، دستیابی ایران به چرخهٔ تولید سوخت هستهای را اعلام کرد. ایران اکنون به مقدار های ۵ درصد و ۲۰ درصد اورانیوم را غنی سازی میکند.طبق گفته آمریکا ایران تنها یک سال با غنی سازی اورانیوم در حد ۹۵ درصد(در حد ساخت بمب هسته ای) فاصله دارد.
موافقتها و مخالفتها
بگفته روزنامه واشنگتن پست یکی از دلایل مخالفت با برنامه اتمی ایران «سیاستهای تهدیدآمیز (همانند علیه اسرائیل) » میباشد. گزارش افق سالانه ارتش اسرائیل ایران را رسماً به عنوان خطری که موجودیت اسرائیل را تهدید میکند، معرفی کرده و به گفته دنیس بلر، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، اسرائیل مصمم به جلوگیری از پیشرفت برنامه اتمی ایران است. در اوت ۲۰۰۶، کمیته دائمی منتخب مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا در گزارشی به کنگره آمریکا با استناد به گفتار زیر از رئیس جمهور ایران، ایران و احمدی نژاد را یک «تهدید علیه امنیت ملی آمریکا» دانسته و «موضع خصمانه ایران علیه آمریکا» را دلیل محکمی برای لزوم پیشگیری از دستیابی به فناوری هستهای دانست. در ۴ آبانماه ۱۳۸۴، محمود احمدی نژاد در همایشی تحت عنوان «جهان بدون آمریکا و صهیونیسم» بیان کرده بود:
« بدون تردید میگویم که این شعار و هدف دست یافتنی است و به حول و قوه الهی به زودی جهان بدون آمریکا و صهیونیسم را تجربه کرده و در دوران درخشان حاکمیت اسلامی بر جهان امروز تنفس خواهیم کرد. »
با اینحال بگفته گودات بغات از دانشگاه پنسیلوانیا، اکثر تحلیلگران بر عدم وقوع درگیری نظامی بین ایران و اسرائیل توافق نظر دارند و فراخوانی برای نابودی اسرائیل را برای استفادههای داخلی و منطقهای دانسته، و معتقد است که ایران هیچگونه برنامهای برای حمله نظامی به اسرائیل (چه با سلاحهای اتمی، و چه با سلاحهای متعارفش) ندارد، و به نقل قولی از رهبر ایران اشاره کرده که بگفته او سیاست رسمی ایران در مورد مناقشه اعراب و اسرائیل را اینگونه جمع بندی کرده که «موضوع فلسطین جهاد ایران نیست».
همچنین بدلیل امکان استفاده دوگانه از این فنآوری در تولید تسلیحات هستهای، ایران مورد اعتراض کشورهای دیگر بویژه دیگر اعضای آژانس بینالمللی انرژی اتمی که ایران نیز عضوی از آن میباشد قرار گرفت که کشور ایران با هدف اعتمادسازی و رفع هرگونه ابهام پیرامون صلحآمیز بودن استفاده از فناوری هستهای با بازرسیهای آژانس انرژی هستهای موافقت نمود. پیرامون مخالفت کشورهای آمریکا، اسرائیل و برخی کشورهای غربی بگفته نشریه باشگاه خبرنگاران دانشجویی ایران، برخی کارشناسان بر این باورند که آمریکا در این زمینه برخوردی دوگانه و تبعیضآمیز داشتهاست و کشورهای غربی قصد دارند دانش غنیسازی را در انحصار خود داشتهباشند و از دسترسی کشورهای جهان سوم جلوگیری میکنند و این در حالیست که در برابر زرادخانههای اتمی اسرائیل به سکوت حمایتآمیز خود ادامه میدهند. این نشریه در دفاع از موضع ایران ادامه میدهد که در طول این مدت ایران مطابق با قوانین بینالمللی و پادمانهای جهانی در این زمینه، عمل کردهاست که بازرسی آزادانه بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و دوربینهای کارگذاشته شده، تمامی دال بر این ادعا هستند.
آمریکا، اتحادیه اروپا، و اسرائیل بر آنند که ایران با «کمک مخفیانه» منابع پاکستانی موفق به ساخت مراکز لازم برای تولید سوخت هستهای از جمله غنیسازی اورانیوم شد. ایران همواره این ادعا را رد میکند و میگوید تمام برنامه هستهای ایران داخلی و بر مبنایی بنیادی میباشد که بطور اصولی و با طرح استقلال کامل فناوری هستهای از بدو انقلاب اسلامی بازسازی و اجرا شدهاست.
ایران با تأکید همچنین بر حق قانونی خود در استفاده از انرژی هستهای تأکید دارد. ایران با امضای پیمان عدم تکثیر سلاحهای هستهای (N.P.T) در سال ۱۹۶۸، از حق استفاده از انرژی صلحآمیز هستهای برخوردار گشت.
روسیه و برنامه هستهای ایران
طبق اسناد منتشر شده توسط ویکیلیکس، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در سال ۲۰۰۶ دستور کارشکنی در برنامهٔ هستهای ایران را صادر کرده است. گیدئون فرانک، رئیس کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل در گفتگویی با سفیر وقت آمریکا در اسرائیل اعلام کرد کرینکو، رئیس کمیسیون انرژی روسیه در ملا قات با وی گفته روند ارسال میلههای سوخت نیروگاه اتمی بوشهر برای مدت طولانی به بهانهٔ نقص فنی به تأخیر خواهد افتاد و دلیل این امر را فرمان پوتین اعلام کرده بود. کرینکو خطاب به مقام اسرائیلی در شرح کارشکنی کرملین گفته بود تغییراتی در سختافزارهایی را که قرار بود برای راکتور بوشهر ارسال شود ایجاد کردند تا برنامه هستهای ایران را بیشتر به تأخیر اندازند.
رابطه با پاکستان
در سال ۲۰۰۸ محمد البرادعی در گزارش خود در باره برنامه هستهای ایران برای ارائه به آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران پذیرفتهاست که منشاء آلودگی قطعات سانتریفوژ ایران از منابع گرفته شده از پاکستان میباشد. آژانس قصد داشت که تجهیزات هستهای پاکستان را دراین مورد مورد تحقیق قرار دهد که با مخالفت دولت پاکستان روبرو شد. در سال ۲۰۰۵ شیخ رشید احمد وزیر اطلاع رسانی پاکستان اعلام کرد که عبدالقدیرخان پدر بمب اتمی پاکستان دستگاههای سانتریفوژ اورانیوم را به ایران فروختهاست. سازمان سیا نیز عبدالقدیر خان را متهم به انتقال فناوری هستهای به ایران کردهاست.
اسرائیل و برنامه هسته ای ایران
اسرائیلیها و دولتمردان آمریکایی بر این امر متفق القول هستند که در صورت دستیابی ایران به ساخت سلاحهای اتمی، اسرائیل اولین هدف حمله ایران خواهد بود. به گفته کارشناسان اطلاعاتی آمریکا و یکی از ماموران سابق سازمان جاسوسی آمریکا (سیا)، اسرائیل جهت آسیب زدن و به تاخیر انداختن برنامه هستهای ایران از جاسوسهای دوجانبه و شرکتهایی صوری جهت نفوذ به شبکه خرید فعالیتهای هستهای ایران استفاده کردهاست. همچنین اسرائیل با استخدام آدمکشها و قتل دانشمندان هستهای ایران در جهت کاهش استعدادهای فنی فعال ایران اقدام کردهاست. شاید اصلیترین اقدام اسرائیل جهت شکست خوردن برنامه اتمی ایران را بتوان حمله ویروس اینترنتی استاکسنت به رایانههای مورد استفاده در برنامه اتمی ایران دانست. اسرائیل این کرم اینترنتی پیشرفته را با کمک کارشناسان آمریکایی طراحی کرد و از طریق کارشناسان روسی به شبکه رایانههای در ارتباط با برنامه اتمی ایران وارد کرد و توانست شماری از سانتریفیوژهای مورد استفاده جهت غنیسازی اورانیوم را از کار بیندازد. ابعاد و خسارات دقیق این حمله هیچگاه مشخص نشد.
پدافند هوایی ایران در حوالی تاسیسات هستهای نطنز.
با ادامه روند پیشرفت دانش هستهای در مقیاس صنعتی در ایران، کارشناسان پیش بینیهایی را در مورد حمله نظامی اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران، مشابه عملیات اپرا که اسرائیل ضد تاسیسات اتمی عراق انجام داد، مطرح کردهاند. دنی آیالون (سفیر سابق اسرائیل در آمریکا) معتقد است:«اسرائیل نمیبایست هیچ گزینهای را در برخورد با برنامه هستهای ایران از نظر دور بدارد.»
جدیدترین نظرسنجیها در سال ۲۰۰۹ نشان میدهد که ۶۶٪ اهالی اسرائیل اعتقاد دارند که این کشور در حمله به تاسیسات اتمی ایران و نیروگاه اتمی بوشهر باید پیشدستی کند.
ایمنی
در سال ۲۰۰۷ برخی رسانهها مدعی شدند که اردشیر حسین پور دانشمند اتمی ایران بر اثر مسمومیت رادیواکتیو درگذشته است اگرچه این ادعا توسط مقامات ایران رد شده است.
مقامات مرتبط با برنامهٔ اتمی ایران اعلام کردهاند که در کارخانهٔ UCF اصفهان کلیه ملاحظات زیست محیطی رعایت شدهاست. بخش ویژهای در بیمارستان فارابی اصفهان نیز به مصدومان هستهای که نیاز به درمان اورژانسی دارند، اختصاص یافتهاست. همچنین تاکنون چندین همایش برای آموزش کارکنان پزشکی در برخورد با مصدومان هستهای در استان اصفهان برگزارشدهاست.
فعالیت های مرکز نظام ایمنی هستهای کشور طی سالهای ۸۴ و ۸۸ از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی مورد تایید قرار گرفته است.
مدیران پروژه اتمی ایران
با توجه به حساسیت نظام جمهوری اسلامی به مخفی نگاهداری اسامی کارکنان، مهندسان، دانشمندان، کارشناسان و مدیران پروژه اتمی ایران، هیچ فهرست کاملی از افراد یادشده در دست نیست.
با این همه برخی از مدیران ارشد پروژه اتمی جمهوری اسلامی در سال ۱۳۸۵ عبارتاند از:
غلامرضا آقازاده، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران
محمود جنتیان، معاون سازمان انرژی اتمی ایران
محمد قناد، معاون سازمان انرژی اتمی ایران
محمد قنادی، رییس پژوهشگاه علوم هستهای ایران
جابر صفدری، مدیرعامل تاسیسات غنیسازی نطنز
صولت ثنا، مدیرعامل یو سی اف اصفهان
جعفر محمدی، مدیرعامل تامین تجهیزات هستهای
علی اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی
سلیم الممطوح ازعوامل موثر در اجرای پروژههای اتمی
علی لاریجانی، سر مذاکره کننده ارشد (سابق) ایران
جواد وعیدی، از اعضای ارشد تیم مذاکره کننده اتمی ایران
ابوالحسن علیون ازعوامل موثر در اجرای پروژههای اتمی
محمد سعیدی، معاون بینالملل سازمان انرژی اتمی ایران
عین الله زینعلی ازعوامل موثر در اجرای پروژههای اتمی
ناصر مهدوی