غار ثور
موقعیت جغرافیایی کوه ثور
کوه ثور در میان چند خیابان، با نامهای خیابان ثور، جاده طائف و جاده کدی قرار گرفته است.
علت شهرت کوه ثور
شهرت این کوه به سبب غار آن است که پیامبر اکرم در آغاز هجرتش از مکه به مدینه در شبی که لیلة المبیت نامیده شده است، برای رهایی از دست مشرکان به آن پناه برد و سه شبانه روز در آن غار، معجزه آسا اقامت گزید.
نام دیگر کوه ثور
برخی نام این کوه را اَطحَل یا ثور اَطحَل ثبت کرده اند.
وجه تسمیه کوه به ثور
از آن رو که ثوربن عبدمَناة، از اشراف قریش، در آنجا (کوه اطحل ) سکونت داشته یا در آنجا زاده شده است،نام این کوه از نام ثوربن عبدمناة گرفته شده است.
نام غیر مشهور کوه ثور
بر خلاف مشهور، برخی از مورخان به این کوه، ابوثور گفته اند که صحیح به نظر نمی رسد. بعید نیست جبل ثور نامیدن این کوه به این سبب باشد که همچون گاوی است که رو به جنوب مکه کرده است.
راه قدیمی کوه
در قدیم از دو راه کوهستانی به کوه ثور می رفتند که یکی دشوار ولی کوتاه بود و از میان کوههای خَنْدَمَه و ابوقُبَیْس می گذشت و دیگری آسان ولی طولانی تر بود و از راه مَسْفَله عبور می کرد. امروزه از راه آسفالت و مستقیم اَجْیاد به کوه ثور می روند.
فاصلهی کوه ثور تا مکه
فاصلهی کوه ثور تا مکه بسته به راهی بود که حاجیان انتخاب می کردند؛ از این رو، این فاصله را، به تفاوت، حدود یک فرسخ، دو ـ سه میل و در فاصلهی دو ساعت راه از مکه ذکر کرده اند.رفعت باشا که در ۱۳۱۹/۱۹۰۱ از کوه و غار ثور دیدن کرده، گفته است که فاصلهی ثور تا مکه ۵ر۵ میل است.
از محققان معاصر، کردی فاصلهی کوه ثور را تا مسجدالحرام سه یا چهار کیلومتر دانسته است.
دلیل تبرک کوه ثور
کوه ثور که از زمان اقامت سه روزهی پیامبر اکرم در آن نزد مسلمانان مبارک شمرده می شود، همواره محل زیارت حاجیان بوده است.
کوه دیگری همنام با کوه ثور
تعدادی از مورخان و جغرافیدانان نوشتهاند کوه کم ارتفاع دیگری همنام با جبل ثور وجود دارد، و پیامبر از آنجا تا کوه عَیْر را حرم مدینهی منوره اعلام کرده است.
برخی هم بر این باورند که کوهی به این نام اصلاً در مدینه وجود ندارد و جبل ثور همان کوهی است که در نزدیکی مکه قرار دارد. این کوه که از نزدیک مکه، دیده می شود دارای رگه هایی از معدن طلاست.