جن افسانه یا واقعیت؟
از دیدگاه اسلام، موجودات در همین موجوداتی که ما با چشم میبینیم منحصر نمیباشد بلکه علاوه بر این موجودات عادی مانند انسان، حیوانات، گیاهان، کوهها و … یک سری موجوداتی هستند مانند خدا، فرشتگان، عالم برزخ و جنها که به دلیل جسمانی نبودنشان ما توانایی دیدنشان را نداریم امابر اساس آیه 27 سوره اعراف آنها ما را میبینند و ما آنها را نمی بینیم، یعنی در عالم هستی موجوداتی زندگی میکنند که با چشم دیده نمیشوند. اما به لحاظ اینکه قرآن نیز به وجود چنین موجوداتی گواهی میدهد، نگاهی هر چند کوتاه در مورد یکی از این موجودات جنجال برانگیز در بین انسانها یعنی جنها خواهیم انداخت به امید آنکه پارهای از مجهولات ما را در مورد این موجود معلوم نماید.
دلایل وجود جن
جنها موجوداتی حقیقی و واقعی بوده و دارای جنس مذکر و مونثند. و دارای قدرت عجیبی میباشند چنانچه در داستان حضرت سلیمان عفریتی از جن گفت قادر است تخت بلقیس را قبل از برخاستن از جایش، نزدش حاضر کند. اما با وجود این در حالات عادی دیده نمیشوند و محکمترین دلیل برای اثبات وجود آنان، آیات نورانی قرآن و روایات معصومین علیهم السلام است که نمیتوان به آنها خدشهای وارد نمود و علاوه بر آنها برخی افراد نیز در شرایط مختلف آنها را دیده و حتی عدهای آنها را احضار نمودهاند که این نیز دلیل بر وجود این موجودات است.
مشخصات دنیای جن ها
ایشان از آتش خلق شده و طبق آیه 27 سوره حجر جنها قبل از انسانها به دنیا آمدهاند و از آیات سوره جن مشخص است که جنها موجوداتی مختار، با شعور و فهم و درکند و به این دلیل مانند انسانها مکلف اعمالند. بر این اساس برخی از آنها با شنیدن آیات الهی، به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ایمان آوردند. آنها نیز مثل انسانها (میمیرند و گروهی جای گروهی را میگیرند و بین آنها تناسل هم جاری است و نر و مادگی در تمام اشیا از جنیان را شامل برقرار میباشد.در (روز قیامت نیز همانند انسان به آنها گفته میشود آیا پیامبران نیامدند؟ آیا شما را از این روز بیم ندادند؟ هر دو آنه به شهادت آیه 130 سوره انعام بر کفر خود گواهی میدهند. در آیات سوره الرحمن که بیش از سی بار به صورت “فبای الا ربکما تکذبان” جن و انس را مخاطب قرار داده، این مطلب را روشنتر میکند و در آن سوره که بارها بعد از ذکر نعمتها و عذابهای دنیا و آخرت آیه فوق تکرار شده، بیانگر این است که دنیا و آخرت، برای هر دو (انس و جن) است.
با توجه به مطالب بالا مطلبی روشن میگردد و آن این است که جهان جنها، دارای انواع نعمتها و دردهاست. و دلیل آن نیز آیات سوره الرحمن “فبای الا ربکما تکذبان” است که خدای تعالی میپرسند: کدام یک از نمتهای پروردگار خویش را انکار میکنید و دلیل بر وجود دردها اینکه، چون باید در دنیا، دارای شکنجه و عذاب و ناراحتی باشند تا وقتی آنها را از عذاب و شکنجه میترسانند، بفهمند منظور چیست.
آیا جن ها موجودات شروری هستند؟
برخی چنین تصور میکنند که جنها موجوداتی شرور و ترسناکند و در صدد آزار و اذیت دیگران هستند. اما باید گفت جنها موجوداتی هستند که همچون انسانها دارای دو گروهند. گروهی صالح و مومنند و گروهی شرور و کافرند که ابلیس طبق آیه 50 سوره کهف از جمله جنهایی است که شرور و کافر میباشد که نافرمانی امر الهی نموده و رانده شده درگاه الهی میباشد.
پیامبر جن ها
از آیه 130 سوره انعام استفاده میشود که جنها پیامبرانی از خود دارند و علاوه بر آن از مراجعه به سوره جن و آیات دیگر مانند سوره احقاف آیات 32 -29 مشخص میشود که پیامبر صلی الله علیه و آله نیز برای آنها پیامبر است. بلکه شاید پیامبران هم بر جن و هم بر انس مبعوث شدند. لازم به ذکر است که جنها قبل از بعثت پیامبر صلی الله علیه و آله به آسمان میرفتند ولی بعد از بعثت آن بزرگوار، وقتی که میخواستند به آسمان بالا رفته و استراق سمع کنند، مورد اصابت تیرهای شهاب آتشبار قرار میگرفتند و فرشتگان نگهبان مانع آنها از استراق سمع میشدند، نمیتوانستند بشنوند.
رهبری شیعیان اجنه
اما از میان جنها موجوداتی نیز هستند که مومن و صالحند. چنانکه در سوره جن بیان شده است، گروهی از جنها بر اساس آیه دوو سوره جن، آیات قرآن را شنیده و پس از شنیدن آن به آنها ایمان آوردند. علاوه بر آن از جنها کسانی هستند که علاوه بر مسلمان بودن، به ولایت امام علی علیه السلام و ائمه معصومین علیهم السلام ایمان دارند و شیعه آنان هستند. یکی از آن جنهای مومن بنام “زعفر”، رهبر شیعیان اجنه بود که فوت او در زمان زندگانی آیت الله بروجردی اتفاق افتاد. و حتی پس از آنکه علما از فوت “زعفر” اطلاع یافتند، مجالس عزا و ختم برایش برپا کردند. پس از او، رهبری شیعیان اجنه را فرزند بزرگوارش، “سعغر” به عهده گرفته است. که هم اکنون نیز رهبری شیعیان جن را بر عهده دارد. او همچون پدرش محب و عاشق اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام میباشد.
نتیجه انکار جن ها
با توجه به بیانات فوق که واقعیت جنها را اثبات میکنند، میتوان گفت گروهی که جنها را انکار میکنند، اگر انکار ایشان منجر به انکار آیات قرآن شود، این امر باعث کفر یا ارتداد آنان خواهد شد.
برای مطالعه بیشتر مراجعه شود به
انسانها و ترس از جن
پیشینه ابلیس از تمرد
جهان بینی اسلامی
زعفر جن
منابع
جعفر حمزه، دنیای ناشناخته جن، ناشر وحدت بخش.
علی اکبر قرشی، قاموس قرآن.
احمد جدیری، از جن چه می دانید؟
میر ابوالفتح دعوتی، جن در قرآن.