ادياني را كه قرآن از آنها نام برده
الف: دين در فرهنگ توحيدي از اولين پيامبر تا آخرين آنها، يكي بيش نيست.
انبيأ عظام، براي نشر همين دين واحد مبعوث شدهاند، ولي آيين و به تعبير قرآن “منهاج” (روش) آنها متفاوت است; “لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا;(مائده،48)، براي هر گروه از شما پيامبران آيين و روشي مقرر كردهايم.
دين، يك قانون و راه الهي عمومي براي تمام امتهاست; ولي شريعت، راهي است كه براي هر يك از ملتها و يا پيامبراني كه بدان مبعوث شدهاند بر حسب شرايط و زمانها، آماده گرديده است.
ب: در قرآن از چند شريعت الهي نام برده شده است كه عبارتند از:
1.شريعت حضرت ابراهيم;
بنابر آنچه در قرآن نقل شده و شواهد تاريخي نيز مؤيد آن است.
از حضرت ابراهيم شريعت و كتاب مدوني بر جاي نمانده است.
از اين رو در بين پيروان اديان آسماني هيچ مكتب و گروهي را نميتوان يافت كه مدعي پيروي از شريعت ابراهيم باشند.
هر چند كه آن حضرت در بين پيروان سه دين بزرگ ابراهيمي (اسلام، مسيحيت و يهود) از اعتبار و احترام خاص برخوردار است.
2.شريعت يهود;
قرآن در ميان همة شرايع آسماني و پيامبران الهي گذشته، بيشترين شرح و تفصيل را به يهود و حضرت موسي اختصاص داده است.
در قرآن از چند جهت دربارة يهود بحث شده است.
الف ـ پيامبر: پيامبرشان حضرت موسي است.
ايشان از پيامبران اولواالعزم (احزاب،7)، داراي الطاف خداوندي (صافات،114ـ122)، و كتاب آسماني به نام تورات (آلعمران،3) و… ميباشد.
ب ـ بخشي از تاريخ قوم يهود (بقره،67ـ73)، (اعراف،103ـ136) و…
ج ـ نعمتهاي خداوند بر آنان
د ـ اوصاف ناپسند و عمل كردهاي غلط يهوديان، مانند:
تبديل نعمتهاي خدا (بقره،211)،
پيمان شكني (بقره،63)،
اسراف (مائده،32)،
رباخواري (نسأ،161)،
حرص، رشوهخواري، ظلم، فسق و فساد، عمل نكردن به تورات، تحريف آن و…