دکتر ناصر چرخساز رییس سازمان امداد و نجات هلال احمر وضعیت فوق العاده نارنجی را برای زلزله در منطقه جواد آباد ورامین در حاشیه تهران اعلام کرد.
دیشب ساعت 23:17 زمین لرزه ای به بزرگی 4.1 ریشتر منطقه جواد آباد از شهرستان ورامین در استان تهران را لرزاند. تا کنون از خسارت های احتمالی زلزله خبری در دسترس نیست.
دکتر ناصر چرخساز رییس سازمان امداد و نجات هلال احمر وضعیت فوق العاده نارنجی را برای زلزله در منطقه جواد آباد ورامین در حاشیه تهران اعلام کرد.
اما خطر زمین لرزه در تهران چقدر جدی است؟
در پاسخ این سوال باید گفت تهران 13 گسل اصلی و فعال دارد با توجه به وسعت حدود ۱۲٬۹۸۱ کیلومتر مربّع این شهر و تراکم جمعیتی حدود ۱۰٬۵۵۵ نفر بر کیلومتر مربع سطح اثر این گسل ها در حوادث طبیعی بسیار زیاد می باشد و میتوان تهران را جز پر خطر ترین نقاط ایران در هنگام زلزله دانست.
گسل های اصلی تهران عبارتند از:
۱ – گسل مشا فشم به طول ۴۰۰ کیلومتر :
گسل فشاری مشا، گسل بزرگی است که شامل زیر شاخه های فراوانی نیز می شود زلزله ۱۸۳۰م به منطقه شرقی فعالیت این گسل نسبت داده می شود علاوه براین زلزله بزرگی هم که در سال ۹۵۸م با بزرگای گشتاوری ۷/۷ در ۵۰ کیلومتری تهران رخ داده است به قسمت غربی این گسل نسبت داده می شود مسئله مهم در مورد این گسل تلاقی آن با گسل شمال تهران در بالادست سد لتیان است به این جهت که فعالیت این گسل می تواند موجب فعال شدن گسل تهران شود گسل فشاری مشا، گسلی است طویل، اساسی و لرزه زا که در راستای آن گستره بلند البرز از شمال بر روی دامنه های جنوبی آن رانده شده است. این گسل دارای راستای شرق ، جنوب شرقی – غرب، شمال غربی است. گسل مذکور در روی نقشه های زمین ساختی شکل سینوسی دارد و در دو قسمت شرقی و غربی راستای تقریباً شرقی – غربی دارد.
شیب گسل فشاری مشا همیشه به سمت شمال و بین ۳۵ تا ۷۰ درجه تغییر می کند. این گسل با طولی حدود ۴۰۰ کیلومتر از جنوب غربی شاهرود و در شرق ، تا آبیک در غرب ادامه دارد. دریاچه آب شیرین تار در ۱۵ کیلومتری شرق شهرستان دماوند در راستای این گسل تشکیل شده است.پهنه گسلی مشا در دره مشا بیش از ۱۰ متر عرض داشته و به شدت بریده، خرده و پودر شده است
۲ – گسل شمال تهران به طول ۷۵ کیلومتر:
گسل شمال تهران بین شاخه غربی گسل مشا و شهر قرار دارد اگر گسل شمال تهران فعال شود میزان خسارت به مراتب خیلی حادتر از زلزله است که در سال ۱۹۶۸ م رخ داده است گسل شمال تهران از این لحاظ می تواند یک چشمه لرزه زا باشد گسل شمال تهران در فاصله بین کوههای شمال تهران و شهر و در روی پهنه های جنوبی کوههای شمال تهران به طول ۷۵ کیلومتر قرار گرفته است
راندگی شمال تهران با درازای بیش از ۷۵ کیلومتر در کوهپایه شمال تهران از شرق دره لشکرک ده سبو در شمال شرقی تهران ، تا آبادی کاظم آباد ۲ کیلومتری شرقی کلار و شمال بزرگراه تهران – کرج و شهر کرج در غرب ادامه یافته و نزدیکترین گسل زلزله زا به شهر تهران است به نظر می رسد که این گسل شاخه ای از گسل فشاری مشا است در شمال تهران و در کوهپایه ها ، در اکثر مناطق این گسل سبب رانندگی سازند دوران سوم کرج بر روی آبرفتهای هزار دره و آبرفتهای ناهمگن شمال تهران بخش کوهپایه ایران مرکزی در شمال تهران شده است در برخی نقاط مانند باغ اناری در غرب کن و شمال چیتگر راندگی شمال تهران ، در داخل سازند کرج دیده می شود
۳ – گسل جنوب ری به طول ۲۰ کیلومتر:
گسل جنوب ری ایوانکی در جنوب تهران به طول ۲۰ کیلومتر قرار گرفته است تمامی این گسل می تواند به عنوان یک چشمه لرزه زا برای تهران باشد گسل جنوب ری در قسمت جنوبی خود دچار انشعابی است که در شمال آن قرار دارد و گسل شمال ری نامیده می شود و فاصله بین این دو گسل فقط ۳ تا ۵ کیلومتر است به نظر می رسد ریشه این دو گسل یکی باشد و آنها نشانه های سطحی یک گسل باشند.
۴ – گسل شمال ری:
در حوالی عظیم آباد در کناره جنوبی بزرگراه ری ـ بهشت زهرا قرار دارد و دیواره ای به ارتفاع ۲ متر را بوجود آورده است امتداد آن شرقی ـ غربی بوده و طولی حدود ۱۶/۵ کیلومتر دارد.
۵- گسل معکوس آهار:
این گسل قسمتی از گسل معروف مشا فشم را تشکیل داده است که باطولی در حدود ۴۰۰ کیلومتر از جنوب غربی شاهرود در شرق تا آبیک در غرب ادامه دارد و شیبی در حدود ۳۵ تا ۷۰ درجه به سمت شمال دارد قسمتی از این گسل در ناحیه آهار که یکی از سه شاخه فرعی آن است گسل آهار نامیده می شود
۶- گسل معکوس امامزاده داوود:
راستای شمال غرب ـ جنوب غرب دارد و از حوالی امامزاده داوود عبور می کند این گسل معکوس دارای شیبی معادل ۸۰ درجه به سمت شمال شرق است در حوالی ولنجک این گسل به گسل شمال تهران می پیوندد
۷- راندگی پورکان ـ وردیج:
از حوالی پورکان در مسیر جاده کرج چالوس تا وردیج و سپس شمال کن و فرحزاد ادامه می یابد ودارای راستای شمال غرب جنوب شرق است
۸- گسل کهریزک:
از شمال سلطان آباد در غرب تا کهریزک و سپس شمال شمس آباد در شرق امتداد یافته و راستایش شرقی غربی و طولش بیش از ۴۰ کیلومتر است این گسل دیواره ای به ارتفاع ۱- ۱۰ متر در آبرفت های جنوب تهران ایجاد کرده است
۹- راندگی نیاوران:
با راستای شمال شرقی ـ جنوب غربی وبا طولی حدود ۱۳ کیلومتر از سعادت آباد تا نیاوران و شمال اقدسیه امتداد می یابد
۱۰- گسل محمودیه:
گسلی با سازوکار کششی با راستای شرقی ـ غربی است
۱۱- گسل شبان کوثر:
در شمال تهرانپارس با طول ۳ کیلومتر و راستای شرقی ـ غربی واقع است.
۱۲- گسل شرق:
گسل شرق نیز که توانایی قویترین زلزله را دارا است از شرق به تهران وارد شده و با گذر از اراضی سرخه حصار و حرکت بر روی بزرگراه شهید بابایی تا مجیدیه و سیدخندان امتداد مییابد
۱۳- گسل ملاصدرا:
گسل ملاصدرا نیز که از خیابان شریعتی تا شهرک غرب امتداد یافته، محلات ونک، میرداماد، سعادت آباد و شهرک غرب را ناایمن ساخته است احداث برج میلاد نیز دقیقا در مجاورت این گسل صورت می گیرد.
این گسل ها از نا امن ترین نقاط تهران هستند.
با توجه به نوع معماری در نقاط مختلف تهران و تراکم جمعیتی زیاد و گسل های فراوان در این شهر نا امن اولین زلزله جدی در تهران ممکن است تبدیل به یه فاجعه در سطح جهان گردد.
بلایای طبیعی و غیر طبیعی! دست بردار تهران نیستند مطلبی داریم در مورد علت طوفان و گرد و غبار در تهران که بد نیست آن را هم ببینید
